Je kunt de krant tegenwoordig niet openslaan of je leest over inflatiecijfers die de pan uitrijzen. En je kunt jouw spaarsaldo waarschijnlijk niet bekijken zonder te beseffen dat dat saldo met de maand minder waard wordt. Door te beleggen kun je dat voorkomen. Maar hoe doe je dat nu op een slimme manier? hoe bescherm je je jouw geld tegen inflatie?
Wat is inflatie?
Even naar de basis. Met inflatie bedoelen we de waardevermindering van je geld. Als je maandelijks €2500 te besteden hebt en alle producten en diensten in Nederland worden gemiddeld duurder, dan kun je minder kopen voor hetzelfde geld. Er is dan sprake van inflatie.
Centrale banken streven meestal naar een inflatie van 2% per jaar. Maar de hoogte van inflatie is geen gegeven: het gebeurt regelmatig dat de inflatie flink hoger of lager ligt dan die 2%. Daar is niet altijd veel om te doen, maar op dit moment merken we het flink als we afrekenen bij het tankstation of de energierekening op de mat valt. En dan zijn de spaarrentes óók nog eens extreem laag.
Hoe ontstaat inflatie?
Dat komt meestal door een schaarste aan producten of diensten. Stel: de hele wereld krijgt te maken met een grote insectenplaag en heel veel oogsten mislukken. Er is dan minder voedsel, maar de vraag blijft hetzelfde: er zijn namelijk nog net zoveel monden die gevoed moeten worden. Voedsel wordt dan duurder en dus neemt de inflatie toe.
Momenteel liggen de problemen ergens anders. Door de coronacrisis is wereldwijde handel moeilijker en langzamer geworden, waardoor het aanbod minder is geworden. En tegelijkertijd heeft de oorlog in Oekraïne directe impact op ons leven.
We nemen bijvoorbeeld minder gas af van Rusland en kunnen geen of minder voedsel importeren uit Oekraïne en Rusland. Het aanbod is dus minder, de vraag niet. Dat maakt veel producten – en dus ons leven – een stuk duurder. Je merkt het waarschijnlijk als je bij het tankstation staat, of als je collega klaagt over het almaar duurder wordende woon-werkverkeer.
Is Inflatie slecht?
Inflatie is niet per se slecht. Een paar procent inflatie per jaar is zelfs best gezond voor de economie: bij inflatie wachten mensen namelijk minder snel met het kopen van een nieuw product. Want als die televisie volgend jaar 2% duurder is, kopen we hem liever nu alvast. En het is goed voor de economie als mensen hun geld laten rollen.
Worden producten en diensten goedkoper en kun je juist meer kopen van hetzelfde geld? Dan is er sprake van deflatie. Dat kan best goed zijn voor de economie – mensen hebben dan namelijk meer geld om uit te geven – maar toch zien centrale banken dit liever niet. Als die televisie volgend jaar nóg goedkoper wordt, wachten veel mensen misschien liever nog even met het uitgeven van hun geld.
Maar alles waar ‘te’ voor staat is, slecht – behalve tegoed natuurlijk, maar dat terzijde. Geldt dus ook voor te veel inflatie. Met de inflatie die we nu zien, verliezen mensen een flink deel van hun koopkracht. Doordat benzine en voedsel nu zó duur wordt, zijn er mensen die überhaupt geen nieuwe televisie kunnen kopen of daarmee wachten omdat het onzekere tijden zijn. En da’s – uiteraard – slecht voor de economie.
Wat doet de inflatie met jouw spaargeld?
Dat hangt helemaal van de spaarrente af. Zolang die inflatie lager is dan de spaarrente, is er niets aan de hand. De spaarrente corrigeert de inflatie in dat geval en uw geld wordt niet minder waard. Dat was lang het geval, maar de laatste jaren is de inflatie structureel hoger dan de spaarrente.
En zolang dat het geval is, neemt je zuurverdiende spaargeld alleen maar in waarde af. En dat kan best hard gaan. Bij een ‘normaal’ inflatiepercentage van 2% en een spaarrente van 0% is uw geld na 15 jaar al een kwart van z’n waarde verloren. En bij een hogere inflatie gaat het alleen maar harder.
Wat kun je tegen inflatie doen?
Zie je met lede ogen aan hoe je spaargeld minder waard wordt? Dan is het misschien tijd om daar iets aan te doen. Als je spaart voor een langetermijndoel – zoals een huis, je pensioen of gewoon om geld te laten groeien – dan is beleggen vaak een geschikt alternatief voor de spaarrekening.
Die lange termijn is dan erg belangrijk. Want zoals je hieronder ziet, kan beleggen op de korte termijn een flink verlies opleveren. Er zit namelijk best eens een minder beleggingsjaar tussen, zoals tijdens de kredietcrisis in 2008. De beurzen kelderden toen flink.
Maar neem je lang de tijd? Dan kun je zo’n flinke koersdaling doorgaans best hebben. In het verleden groeide de beurs op de lange termijn namelijk altijd. Zolang je dus niet in paniek raakt van zo’n tussentijdse daling en flink de tijd neemt, is beleggen meestal een goede keuze.
Dat zie je ook hieronder, waarin we de rendementen van een wereldwijd gespreid mandje aandelen (de MSCI World) afzetten tegen de inflatie vanaf 1970. Tijdens sommige jaren dook de beurs flink omlaag, maar het gemiddelde rendement per jaar (11,48%) van beleggen lag gemiddeld hoger dan de gemiddelde inflatie in die periode (3,13%).
Hierboven tonen we trouwens het rendement per kalenderjaar van een wereldwijd gespreid aandelenmandje. Daarmee beleg je dus automatisch in heel veel verschillende bedrijven, uit verschillende landen en verschillende sectoren. Het rendement groeit in dat geval mee met de wereldeconomie. Beleg je in specifieke aandelen? Dan is het risico een stuk groter.
Infaltiegerelateerde obligaties
Beleggers kunnen zich ook wapenen tegen een onverwacht stijgende inflatie door te beleggen in inflatiegerelateerde obligaties. Dat zijn obligaties waarvan de waarde en/of couponrente meebeweegt met veranderingen in de inflatie. Uw belegde geld wordt dan niet minder waard als er onverwachte inflatie optreedt.
Dat hoeft niet alleen maar positief te zijn: aan de andere kant dalen zulke obligaties namelijk ook in waarde als de inflatie lager is dan verwacht. U kunt dus in zulke obligaties beleggen als u verwacht dat de inflatie de komende jaren harder stijgt dan verwacht of als u spreiding wilt aanbrengen in uw beleggingen.
De afgelopen jaren steeg de inflatie flink meer dan verwacht. Hierboven ziet u wat er dan met inflatiegerelateerde obligaties gebeurt. Het Brand New Day-fonds dat meebeweegt met die inflatie, presteerde de laatste tijd bijvoorbeeld aanzienlijk beter dan het fonds dat in dezelfde obligaties belegt, maar niét meebeweegt met die inflatie.
Beleggen in andere beleggingscategorieën
Op het internet vind je nogal wat andere beleggingen waarmee je jouw geld kunt beschermen tegen inflatie. Denk aan goud, grondstoffen of bitcoin. Of dat ook echt verstandig is, is een tweede. Alleen grondstoffen lijken structureel mee te bewegen met die inflatie, maar die kennen geen verwacht langetermijnrendement: de prijs van die grondstoffen is namelijk een gevolg van vraag en aanbod en die twee kunnen we niet voorspellen.
Als de inflatie hoger is dan verwacht, bent je daartegen met inflatiegerelateerde obligaties dus goed bestand. Die woorden ‘hoger dan verwacht’ zijn hier trouwens wel belangrijk. Als de inflatie wél hoog is, maar niet hoger dan verwacht, behaal je met inflatiegerelateerde obligaties namelijk niet per se een beter rendement.
En bovendien: op de lange termijn is het verwachte rendement van aandelen hoger dan de verwachte inflatie. Als je heel wat jaren de tijd neemt, ben je doorgaans dus prima bestand tegen (hoge) inflatie. Je kunt dan natuurlijk altijd nog beleggen in inflatiegerelateerde obligaties om spreiding in uw beleggingen aan te brengen.
Wanneer moet je vooral niet beleggen?
Is je spaarbuffer nog niet zo groot en heb je misschien volgend jaar een nieuwe wasmachine nodig? Dan doe je er goed aan om jouw geld (nog) niet te beleggen. Je hebt dan namelijk kans dat je beleggingen juist in dat jaar even flink in waarde dalen en je ze na dat jaar met een flink verlies moet verkopen. Hoe vervelend ook: Je kunt die inflatie dan beter voor lief te nemen. Beleggen moet je namelijk echt voor de lange termijn doen.
Kortom, hoe bescherm je jouw geld tegen inflatie
Heb je dus lang de tijd én heb je al een flinke spaarbuffer opgebouwd? Dan is beleggen minder risicovol en waarschijnlijk wel rendabel voor jou. Zolang je maar de tijd neemt, je beleggingen goed spreidt en niet in paniek raakt als het eens onrustig is op de beurs.